لمینت یا ونیر دندان (Veneers-Laminates)

همه افرادی که به­ دنبال اصلاح ظاهر و ترمیم دندان های خود هستند، می­توانند از درمان لمینت دندان بهره ببرند. اما با وجود روش­های ترمیمی و زیبایی بسیاری که امروزه وجود دارد، بهتر است قبل از انتخاب روش درمانی خود، آگاهی کامل و جامعی درباره آن داشته باشند. لمینت دندان، پوسته نازکی با ضخامت حدود 2 تا 5 میلی­متر ­است که بر اساس نیاز شما توسط مواد رنگی دندان طراحی شده و به ­منظور تغییر رنگ، شکل یا اندازه، به ­سطوح جلوی دندان ­ها وصل می­ شود. این لایه نازک از جنس سرامیک بوده که جهت زیبایی و درخشندگی طرح لبخند استفاده می ­شود. لمینت ساخته­ شده در واقع جایگزینی برای مینای دندان طبیعی محسوب می­ گردد. بر خلاف تصور عموم، در این روش نیازی به تراش دندان نیست و فقط برخی از نیازهای آماده ­سازی و جای­ گذاری آن، بدون هیچ آسیبی به دندان ­های طبیعی قابل انجام است.

لمینت دندان کج: اگر دندان­های بیمار به ­میزان اندک تا متوسط، کج باشند، می­توان با استفاده از لمینت آن­ها را کاور کرد. اما لمینت دندان­ های نامرتب به بررسی­ های بیشتری برای انتخاب روش لمینت نیاز دارد.

انواع لمینت شامل لمینت دندان ثابت و لمینت دندان متحرک می ­باشد که در ذیل به مزایا و معایب این دو نوع لمینت خواهیم پرداخت:

• لمینت دندان متحرک

روکش­ های لمینت متحرک که به روکش ­های چسبنده یا لمینت دندان فوری نیز شهرت دارند، می توانند با پنهان کردن دندان­ های اصلی، لبخند جدیدی را به شما هدیه کنند. این نوع لمینت، با نام لمینت دندان بدون تراش یا لمینت متحرک دندان ژله­ای نیز بین مردم شناخته می ­شود.

لمینت دندان متحرک در دو نوع ست ­های پیش ­ساخته و سفارشی وجود دارد. در نوع ست پیش ساخته، تولید کنندگان، این روکش­ ها را بدون در نظرگرفتن دندان ­ها یا نوع گاز گرفتن بیمار می­ سازند و ارزان­ترین و کم­دوام ­ترین نوع لمینت متحرک می ­باشد. اما در نوع سفارشی، لابراتوار، پس از ارسال قالب دندان، آن ­را ساخته که گران­تر بوده ولی تناسب بیش­تری با دهان و دندان بیمار دارد.

• لمینت دندان ثابت

مزایای لمینت ثابت دندان:

• افزایش زیبایی: با اتصال این قطعات نازک لمینت به­ قسمت ­های جلوی دندان، که برای افزایش جذابیت چهره افراد طراحی شده­ اند، شما از لبخند دلپذیرتری برخوردار خواهید بود. این روکش­ ها به­ رنگ دندان بوده و انعکاس نوری مشابه دندان ­های طبیعی دارند. این روش درمانی برای افرادی که خواهان زیبایی و مقاوم­ کردن مینای دندان ­ها در برابر لک هستند، توصیه می­ شود.
• داشتن ظاهری طبیعی: در این روش، ترمیم دندان ممکن است کمی وقت­ گیر باشد اما نتیجه نهایی فوق ­العاده طبیعی آن رضایت بیمار را به ­همراه خواهد داشت. در ابتدا نمونه های از جنس دندان بیمار توسط دندان­پزشک به لابراتوار ارسال شده تا روکش­ هایی مطابق با رنگ مینای دندان ساخته شود. سپس این روکش­ ها توسط دندان پزشک با چسب لمینت طوری به دندان متصل می­گردد که فرد لبخندی کاملاً طبیعی داشته باشد. به ­عبارتی دیگر طراحی روکش­ ها متناسب با تقارن صورت و سبک کلی چهره بیمار تنظیم شده است.
• لمینت روشی کمتر تهاجمی: برای قرار دادن روکش ­ها بر روی دندان، ابتدا بخش کمی از سطح جلوی دندان ­ها توسط دندان­پزشک تراشیده شده و پس از تنظیمات کوچکی که از لحاظ اندازه یا رنگ روکش برای حفظ ظاهر طبیعی فرد انجام می­ شود بر روی دندان قرار می­گیرد. در این روش بیماران بی­ حسی بسیار کمی دریافت کرده و به ­سرعت نتیجه کار را دریافت می ­کنند.
• روشی مناسب برای همه: در صورت وجود نارضایتی از شکل ظاهری دندان، اعم از دندان شکسته جلو و عقب، دندان­ های طبیعی نازیبا، دندان­ های فاصله­ دار و دندان­ های تغییر رنگ داده شده، این روش توسط دندانپزشک به بیماران توصیه می­گردد.
• بادوام و دائمی: لمینت علی­ رغم نازک­بودن، در برابر پوسیدگی و تغییر رنگ دندان، مقاومت بسیار بالایی داشته و در برابر لکه­ ها و حفره ها بهتر از دندان طبیعی مقاومت می ­کنند. با نگهداری مناسب فرد، این روکش ­ها بین 10 تا 15 سال دوام خواهند داشت.
• سهولت در نگهداری: نگهداری از لمینت مشابه دندان ­های طبیعی بوده و با دوبار مسواک در روز و نخ­ کشیدن دندان می ­توانید از آن­ها مراقبت کنید. علاوه­ بر این برای حفظ درخشش و سفیدی طبیعی دندان باید بررسی های دوره ­ای با دندانپزشک خود داشته ­باشید.
• سفیدی دائم: این روکش ­ها علی­رغم زیبایی خوبی که دارند در برابر لکه و رنگ ناشی از نوشیدن قهوه، چای یا سیگار مقاومت بالایی از خود نشان می­ دهند. بنابراین برای افرادی که به­طور مرتب دندان­ های خود را سفید می ­کنند، گزینه مناسبی خواهد بود.
• درمان مینای دندان: مینای طبیعی دندان با داشتن جنس بسیار محکم و قوی در برابر برخی غذاهای اسیدی یا ریفلاکس معده، بسیار آسیب ­پذیر بوده و پس از خراب ­شدن، دیگر بازگشتی ندارد. بنابراین لمینت جایگزین مناسبی برای مینای دندان محسوب می­ گردد.
• یک سرمایه­ گذاری چند منظوره: انتخاب روش درمانی لمینت می­ تواند علاوه بر زیبایی بخشی، اهداف مختلفی مانند مرتب کردن، سفید­کردن دندان­ ها و جایگزینی مینای دندان را به­ دنبال داشته باشد. بنابراین بیماران این روش را یک سرمایه­ گذاری ارزشمند به­ حساب می­ آورند.

معایب لمینت (روکش ­های) دندانی:

• لمینت یک فرآیند برگشت ­ناپذیر است.
• هزینه بیشتری نسبت به کامپوزیت دارد.
• در صورت ترک­ خوردگی یا خراش، لمینت ها قابل تعمیر نمی­ باشند.
• با توجه به برداشتن بخش کوچکی از مینای دندان، ممکن است گاهاً فرد نسبت به غذاها و نوشیدنی ­های سرد و گرم، حساس ­تر شود.
• اگر رنگ روکش کاملاً با رنگ دندان شما مطابقت نداشته باشد، بعد از چسباندن در جای خود قابل تغییر نمی­ باشد. علاوه­ بر این، سفید­کردن دندان­ ها باید قبل از روکش ­کردن انجام شود.
• احتمال جدا­شدن روکش­ ها از روی دندان نیز وجود دارد. هر چند این احتمال اندک است ولی برای کاهش بیش­تر آن از جویدن ناخن، مداد و سایر اجسام سخت اجتناب کرده و فشار زیادی به دندان­ های خود وارد نکنید.
• گاهی دندان­ های دارای لمینت دچار پوسیدگی شده و باید تمام دندان با روکش پوشانیده شود.
• این روش در افرادی با دندان ­های ناسالم مانند افرادی که دچار پوسیدگی دندانی یا بیماری لثه­ ای هستند، افرادی که دندان ­های ضعیف، شکسته و یا پرکردگی ­های بزرگ دندانی دارند و هم­ چنین در افرادی که به انداره کافی دندان ندارند توصیه نمی­ گردد.
• این روش در افرادی که دندان­ های خود را بر هم می ­فشارند نیز توصیه نمی­ شود زیرا این امر موجب ترک ­خوردگی یا شکستگی لمینت ­ها می­گردد.

بهترین نوع (جنس) لمینت چیست؟

دو نوع لمینت زیبایی اعم از کامپوزیتی و سرامیکی (چینی) وجود دارد.

لمینت­ های رزین کامپوزیت: یک لمینت کامپوزیتی بوده که با ذرات سرامیکی تقویت شده است. لمینت یا ونیر کامپوزیتی، موادی هم­ رنگ دندان هستند که عموماً در مطب ساخته ­شده و نیازی به لابراتوار دندان سازی ندارند. لمینت کامپوزیتی غالباً در یک جلسه یا حداکثر دو جلسه درمانی بر روی دندان کارگذاشته می شود. این نوع لمینت گزینه ارزان ­تری محسوب شده و بین 5 تا 7 سال دوام می ­آورند.

لمینت سرامیکی: پوست ه­ای بسیار نازک از جنس سرامیک بوده که به پرسلن ونیر نیز شهرت دارد. این نوع لمینت پس از تراش مختصر دندان توسط دندانپزشک، قالب گیری شده و در لابراتوار با طرافت بالایی ساخته می ­شود و همین امر، زمان ساخت آن را افزایش می­ دهد. این لمینت با ضخامتی حدود 5/0 میلی­متر، ظاهر طبیعی ­تری داشته و بعد از نصب، بین 10 تا 15 سال دوام می ­آورد و در برابر لکه­ ها مقاومت بیشتری نیز دارند. لمینت دندان سرامیکی به­ عنوان بهترین نوع لمینت دندان و زیباترین نوع آن شناخته می شوند که درخشندگی، استحکام و طول عمر بسیار بالایی دارند.

مزایای لمینت دندان سرامیکی

• مقاومت بالا در برابر فشار و ضربه
• عدم تغییر رنگ و زردشدن
• طول عمر بسیار زیاد حدود 15 سال
• اصلاح و پوشش بهم­ ریختگی و عیوب دندان­ ها
• درخشندگی بالا و زیبایی چشم ­نواز

معایب لمینت سرامیکی:

• نیاز به طول درمان بیش­تر نسبت به لمینت کامپوزیتی
• نیاز به تراش دندان
• نیاز به بی­حسی موضعی
• هزینه درمان بیش­تر نسبت به دیگر انواع لمینت
• عدم امکان ترمیم لمینت دندان در صورت شکستگی و آسیب

عوارض جانبی لمینت ­کردن دندان:

• گاهاً ایجاد حساسیت در دندان
• التهاب لثه
• افزایش احتمال آسیب به پالپ دندان
• عدم تطابق رنگ لمینت با سایر دندان ­ها
• نامناسب و نامرغوب بودن جنس لمینت ­ها

سوال متداول:

 آیا لمینت سبب خراب­شدن دندان می ­گردد؟ با انتخاب یک متخصص حرفه ­ای و باتجربه، دندان­ های شما آسیبی نمی­ بیند. دندانپزشک قبل از شروع کار با گرفتن عکس کامل از فک و دهان و معاینه دقیق آن ­ها، اطمینان حاصل می­ کند این روش برای شما مناسب بوده و در غیر این­صورت، گزینه­ های دیگری مانند کامپوزیت ونیر، باندینگ دندان، ارتودنسی، سفید­کردن دندان یا بلیچینگ را نیز برای درمان بیمار بررسی می­ نماید.

سن مناسب برای انجام لمینت دندان چیست؟ به ­طور کلی، برای استفاده از این روش، بعد از سن 18 سالگی در مردان و بعد از 16 سالگی در زنان پیشنهاد شده است که تنها یک دستورالعمل کلی بوده و می­ تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد.

آیا در لمینت دندان تراشیده می ­شود؟ در روش کامپوزیت تا ­زمانی ­که دندان پوسیدگی نداشته­ باشد نیازی به تراش دندان نیست اما در لمینت سرامیکی و چینی، دندان ­ها باید حدود نیم میلی­متر تراشیده شوند و از آن­جا که مینا، لایه خارجی، سفید و سخت دندان بوده که قابلیت رشد مجدد را ندارد با تراشیدن، برای همیشه از بین می­ رود و تراشیدن دندان برای لمینت یک فرآیند دائمی و همیشگی و غیر قابل بازگشت محسوب می­ گردد.

مراقبت­ های لازم بعد از لمینت دندان چیست؟

• اجتناب و به ­حداقل رساندن مصرف نوشیدنی  های رنگی مانند نوشابه و قهوه تا یک هفته پس از انجام لمینت
• خودداری از خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی ­های بسیار سرد تا یک هفته بعد از انجام لمینت
• کشیدن مستمر نخ دندان و استفاده از مسواک روزانه
• اجتناب از خوردن و گاز زدن غذاهای سفت مثل ته ­دیگ برای جلوگیری از لب ­پر شدن و شکستگی دندان